امارات در مسیر فتح نیمه پنهان ماه

شیخ حمدان بن محمد بن راشد آل مکتوم، ولیعهد دبی، معاون نخست‌وزیر، وزیر دفاع و رئیس مرکز فضایی محمد بن راشد (MBRSC)، روز پنجشنبه از پرتاب دومین مأموریت فضایی امارات به سطح ماه تحت عنوان «راشد روور 2» در سال 2026 خبر داد. این مأموریت در چارچوب برنامه فضایی امارات و با همکاری شرکت آمریکایی Firefly Aerospace انجام خواهد شد. هدف این مأموریت، فرود بر نیمه پنهان ماه است؛ منطقه‌ای که تاکنون تنها یک کشور دیگر در جهان موفق به اجرای مأموریت در آن شده است.

شیخ حمدان در پیامی در شبکه اجتماعی X نوشت:

«امروز شاهد امضای توافقنامه‌ای استراتژیک بین مرکز فضایی محمد بن راشد و شرکت آمریکایی Firefly Aerospace بودم. این مأموریت، امارات را در جایگاه دومین کشور تاریخ قرار می‌دهد که تلاش برای فرود بر نیمه پنهان ماه را در دستور کار دارد و جایگاه کشور را در خط مقدم اکتشافات فضایی جهانی تثبیت می‌کند.»

تجربه‌ آموزی از گذشته، قدمی به سوی آینده

پروژه «راشد روور 2» در ادامه مأموریت نخست امارات به ماه تعریف شده است. مأموریت «راشد 1» که اولین تلاش عربی برای فرود بر سطح ماه بود، در سال 2023 به دلیل نقص در فرودگر ژاپنی حامل آن با شکست مواجه شد و در حین تلاش برای فرود نرم، به سطح ماه سقوط کرد.

پس از این تجربه، مرکز فضایی محمد بن راشد اعلام کرد که در مأموریت دوم، محل فرود را تغییر خواهد داد تا بهره‌وری علمی و احتمال موفقیت افزایش یابد. در مأموریت قبلی، دهانه اطلس در شمال دور ماه به عنوان محل فرود انتخاب شده بود.

اهداف علمی و فناوری پیشرفته

در مأموریت جدید، کاوشگر راشد 2 با فرودگر Blue Ghost و وسیله مداری Elytra Dark شرکت Firefly به نیمه پنهان ماه منتقل خواهد شد. این مأموریت شامل مجموعه‌ای از آزمایش‌های علمی از جمله بررسی چسبندگی مواد مختلف به غبار ماه، تحلیل دمای سطح، ساختار خاک و مطالعه رفتار پلاسما خواهد بود. این داده‌ها به توسعه فناوری‌هایی مانند لباس فضایی، زیستگاه‌های انسانی و زیرساخت‌های ماه‌نشینی در آینده کمک خواهند کرد.

کاوشگر همچنین به مجموعه‌ای از دوربین‌ها، حسگرهای علمی و فرستنده‌های رادیویی مجهز خواهد بود که امکان ارتباط با سایر محموله‌های مأموریت و ارسال داده‌های علمی را فراهم می‌کند. این اطلاعات در خدمت توسعه منابع در محل و گسترش اکتشافات در اعماق فضا خواهد بود.

نگاهی فراتر از ماه: از برج خلیفه تا برج‌های ماه؟

در حالی‌که دبی با سازه‌هایی چون برج خلیفه و پروژه‌های عظیم عمرانی مانند جزایر مصنوعی، جایگاه خود را به عنوان پیشگام جهانی در ساخت‌وساز تثبیت کرده است، اینک نگاه توسعه‌ای این شهر فراتر از کره زمین رفته است. مأموریت راشد 2 نه‌تنها گامی علمی، بلکه آغاز احتمالی یک رویکرد نوین برای توسعه زیرساخت‌ها در خارج از زمین تلقی می‌شود.

کارشناسان بر این باورند که داده‌ها و تجربیات حاصل از این مأموریت می‌تواند زمینه‌ساز آغاز فصل جدیدی از فعالیت‌های بشری در ماه باشد؛ از ساخت پایگاه‌های تحقیقاتی و اقامت‌گاه‌های موقت گرفته تا شاید روزی سرمایه‌گذاری در پروژه‌های املاک و مستغلات در سطح ماه.

با توجه به پیشینه دبی در تحقق پروژه‌های جسورانه، این احتمال که در آینده نه‌چندان دور عباراتی مانند «فروش آپارتمان با چشم‌انداز زمین از ماه» به واقعیت تبدیل شوند، چندان دور از ذهن نخواهد بود.

تأکید بر جایگاه علمی و جهانی امارات

مسئولان مرکز فضایی محمد بن راشد نیز ضمن قدردانی از حمایت‌های رهبری کشور، اعلام کردند که این مأموریت بخشی از برنامه ملی فضایی امارات و نماد تعهد کشور به توسعه پایدار دانش، فناوری و همکاری‌های علمی بین‌المللی است.

دکتر حمد عبید المنصوری، رئیس مرکز فضایی MBRSC، در این خصوص گفت:

«امارات با سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بلندمدت علمی و ایجاد مشارکت‌های جهانی مؤثر، نقشی مؤثر در آینده اکتشافات فضایی ایفا می‌کند. مأموریت راشد 3 بخشی از چشم‌انداز ما برای مشارکت فعال در توسعه فناوری‌های فضایی و شکل‌دهی به آینده بشری در خارج از زمین است.»